Geplaatst: 3 september 2018
“Om er voor te zorgen dat ik niets vergeet, schrijf ik mijn presentatie uit en leer hem uit mijn hoofd.”
Dat is wat ik regelmatig hoor van deelnemers aan onze presentatietraining. Je kunt zo bang zijn om iets te vergeten dat je de hele presentatie dan maar uitschrijft en uit je hoofd gaat leren.
En er zijn mensen die het lukt om de hele presentatie zo op te zeggen. Alleen wat ze niet lukt, is om bij het geven van de presentatie contact te maken met het publiek en de tekst met gevoel uit te spreken.
Wanneer jij een uit je hoofd geleerde tekst reproduceert is het bijna onmogelijk om goed contact te maken met je publiek. Bijna al je energie en aandacht gaat op aan het reproduceren van je tekst en de angst om niets te vergeten.
Omdat je zinnen hebt opgeschreven die samen een lopend verhaal vormen, is het vaak noodzakelijk dat je alle zinnen ook exact én in die volgorde uitspreekt. Mist er een zin dan is de kans groot dat het verhaal niet lekker loopt. De angst om geen enkele zin te vergeten is dus terecht. Maar die angst beperkt je in het geven van een goede presentatie.
Door deze aanpak heb je het gevoel dat je de hele presentatie onder controle hebt. Deze gedachtegang is onterecht. Leer je een presentatie woordelijk uit je hoofd dan is de kans juist groot om iets te vergeten. En wanneer je dan daadwerkelijk iets vergeet, loopt je verhaal niet lekker meer.
Gebruik je voorbereidingstijd niet voor het uitschrijven van je presentatie! Gebruik je tijd liever voor het bepalen van je hoofdboodschap en de structuur van je presentatie. Heb je de hoofdboodschap goed voor ogen dan zul je die zeker niet vergeten. Heb je een goede structuur dan heb je ook een logische verhaallijn die je goed kunt volgen. En bij het volgen van die structuur kan je PowerPoint je ook helpen.
Als je dan al iets vergeet, is het vaak een subonderdeel dat je vergeet te vertellen.
En hoe erg is dat?? Ik kan je vertellen dat dit meestal helemaal niet zo erg is. Je kunt het zelfs als iets positiefs bekijken:
Wanneer je niet focust op de angst om iets te vergeten geeft je dat vrijheid om te focussen op wat je wel wil vertellen. Mijn collega Margreet Bos geeft in het artikel, Waarom werken aan minder angst voor presenteren niet werkt, ook tips waar je het beste wel aan kunt werken in plaats van het focussen op het reduceren van je angst.
Zelf eens ervaren hoe je een goed voorbereide presentatie geeft zonder dat je hem hebt uitgeschreven? Kom eens naar onze meerdaagse trainingen waarbij een goede voorbereiding veel aandacht krijgt en het oefenen centraal staat. Dan zul je zelf ervaren en zien hoe je zonder angst iets te vergeten kunt presenteren.
Geplaatst: 30 maart 2018
“Dit was wat ik eigenlijk wilde vertellen.”
Dit was de zin waarmee een keynote-spreker op een conferentie zijn presentatie beëindigde. Niet een sterke afsluiting van zijn presentatie. Wel kenmerkend voor zijn hele presentatie: veel informatie zonder duidelijk verhaallijn, boodschap en doel.
Een gemiste kans. Jammer. De spreker is een wetenschapper met veel aanzien in zijn vakgebied en iemand met zeer veel kennis.
Geplaatst: 9 januari 2018
Wanneer ik in het publiek zit bij een presentatie ben ik altijd aan het observeren wat de presentator doet. De laatste presentatie die ik bijwoonde werd goed gegeven: Een mooie verhaallijn en een duidelijke boodschap. Toch kostte de presentatie mij erg veel energie. De oorzaak hiervan was dat de presentator aan een stuk door praatte. Een presentatie zonder een enkele pauze.
Veel sprekers laten onbewust geen pauzes vallen. De spreker is er om te spreken en dat doet hij. Met het laten vallen van pauzes geef je misschien wel aan dat je naar woorden zoekt of de draad kwijt bent. Het laten vallen van een pauze kan onwennig voelen. En voor veel sprekers geldt dat een stilte als onaangenaam aanvoelt. Al deze zaken zorgen er voor dat het moeilijk is om pauzes te laten vallen tijdens het presenteren.
Het laten vallen van pauzes heeft zowel voordelen voor het publiek, voor jezelf en voor de presentatie:
Er zijn sprekers die het publiek retorische vragen stellen. Dit zijn vragen die je aan het publiek stelt maar waar je geen antwoord op verwacht. Retorische vragen zijn een goede techniek om je publiek actief met met het onderwerp van je presentatie aan de slag te laten gaan.
Wat ik vaak zie bij presentaties dat de retorische vragen wel worden gesteld maar dat er geen tijd is om over het antwoord na te denken. De spreker gaat gelijk door met zijn verhaal en geeft direct zelf zijn antwoord. Na het lezen van deze blog weet je dat het laten vallen van een pauze na een retorische vraag voordelen heeft: het publiek kan echt nadenken over de inhoud; de presentatie is gevarieerder en jij staalt rust uit en kunt nadenken over het vervolg.
Zoals een collega van mij wel eens zegt: Een kwartje heeft tijd nodig om te vallen.
Wil jij het kwartje echt laten vallen bij je publiek?
Zorg dan dat je af en toe een pauze laat vallen.
Geplaatst: 5 november 2017
Bij het bekijken van een video van Donald Trump had ik gelijk de volgende gedachte en die wil ik graag met je delen: Je kunt een presentatie nog zo goed hebben voorbereid, als je Trump-trekjes hebt dan kan je boodschap alsnog niet overkomen op je publiek. Maar wat wat zijn Trump-trekjes? Dat leg ik je verderop uit.
Het geven van een presentatie is een vaardigheid. Een geruststellende gedachte dat je vaardigheden kunt leren, bijvoorbeeld door een training te volgen. Denk maar eens aan je eerste autorijles. Hoe complex en inspannend was dat? Je moest veel zaken tegelijkertijd uitvoeren. En als je nu auto rijdt ben je je niet meer bewust van al die handelingen die je uitvoert.
Mocht je én de inhoud van je presentatie goed voor elkaar hebben én je geeft hem goed dan kan er nog steeds iets tussen jouw boodschap en je publiek komen te staan. De kans is altijd aanwezig dat de aandacht van je publiek naar iets anders gaat dan jouw boodschap.
Een spreker die een trekje heeft dat de aandacht opeist is Donald Trump: Hij snuift. Op het moment dat mijn aandacht bij zijn snuiven is hoor ik niets meer van zijn boodschap. Hij heeft dus een Trump-trekje. Bekijk de video en oordeel zelf. Heb jij ook Trump-trekjes?
Naast het snuiven zijn er nog veel meer zaken die onbedoeld de aandacht van je publiek kunnen opeisen. Bijvoorbeeld:
En zo zijn nog nog veel meer voorbeelden van non-verbale communicatie te noemen die de aandacht kunnen opeisen. Het zijn bijna altijd zaken die een spreker doet en waar hij zich niet van bewust is. Wanneer de aandacht van jou als luisteraar hierdoor is gegrepen dan zal je aandacht minder bij de inhoud zijn maar meer bij deze trekjes:
Als luisteraar ben je niet meer bezig met de inhoud van de presentatie maar met allerlei zaken die je afleiden.
Dus het is zaak om je als presentator bewust te worden van wat je onbewust doet. Neem bijvoorbeeld eens een presentatie van je op video op of vraag feedback aan mensen uit je publiek. Onze ervaring is dat op het moment dat je je hiervan bewust wordt, de eerste grootste stap al is gezet. Daarna is het de uitdaging om je gedrag aan te passen zodat jouw publiek alleen nog maar aandacht heeft voor jouw inhoud.
Zelf wel eens zo’n ervaring gehad? Of ken je mensen met een “trekje”?
Neem gerust contact met ons op. We zijn benieuwd naar je ervaringen.
Geplaatst: 9 juli 2017
Maar doet Obama dit uit zijn hoofd? Natuurlijk niet. Hij leest zijn volledig uitgeschreven speech voor. En dat doet hij supergoed!
Obama leest de speech niet voor vanaf een papiertje dat op zijn katheder ligt, zoals je meestel ziet bij een uitgeschreven speech. Hij maakt gebruik van een teleprompter: via een spiegel voor hem ziet hij de tekst op een beeldscherm.
Misschien heb je die spiegeltjes wel eens gezien. Vanaf de kant van het publiek zie je alleen een plaatje glas op een steel. Meestal staan er twee teleprompters, rechts en links, voor de spreker. Op bovenstaande afbeelding kun je ze goed zien staan. Deze foto is een still uit de de video van de Farewell speech van Obama van 10 januari 2017. Gevolg van deze twee “spiekbriefjes” is dat hij alleen naar de twee spiegels die rechts en links voor hem staan kijkt.
Met de mensen die recht voor hem staan heeft hij tijdens de speech geen oogcontact. Sterker nog, recht voor hem staat een camera waarin hij nooit kijkt. Bekijk de video en oordeel zelf.
Een gemiste kans want dan had hij miljoenen mensen aan kunnen kijken. Mocht jij hem op de video langer dan 1 seconde in de camera zien kijken laat dit dan in het commentaarveld weten. Reageer jij als eerste? Dan krijg jij van ons een heerlijke doos chocolade.
Als goede spreker wil je met elke aanwezige oogcontact maken. In ieder geval wil je iedereen in het publiek het gevoel geven dat jij ze ziet. Zorg dus voor goede spreiding van je oogcontact en kijk ook naar de mensen op het balkon, achterin de zaal, aan de zijkanten, etc. In het geval van Barack Obama heeft hij de mensen recht voor zich links laten liggen.
Is je presentatie uitschrijven ook voor jou een goed idee?
Wanneer je een speech in zijn heel uitschrijft weet je zeker dat je niets overslaat en alle retoriek goed toepast. Maar bij bijna alle mensen die een speech voorlezen gaat de spontaniteit en energie verloren waardoor zij niet erg professioneel over komen. Én, uitschrijven geeft schrijftaal, zonder dat je het door hebt. Verder ben je meer bezig met je zinnen, dan met je publiek. En volgens ons is dat niet de bedoeling.
Als je goed voorbereid bent en je de structuur helder hebt en je precies weet wat je wanneer wilt vertellen, dan komen de zinnen vanzelf. Oefen vooral hardop. Je zult zien dat je zinnen dan telkens veranderen, maar dat is geen probleem. Uiteraard kun je wel steekwoorden opschrijven.
Uitschrijven helpt wel in heel bijzondere gevallen. Bijvoorbeeld als je een naam niet wilt of mag vergeten. Of als je spreekt tijdens een begrafenis, waar de emoties hoog kunnen oplopen.
Doe er je voordeel mee en ik wens je veel succes met de voorbereiding en het geven van je volgende speech!
En mocht je hulp willen hebben dan weet je ons te vinden…
Geplaatst: 6 mei 2017
Het meest nietszeggende woord van dit moment is het woord Eigenlijk. Pauline Cornelissen, auteur van ‘Taal is zeg maar echt mijn Ding’, signaleerde het modieuze gebruik al in 2008:
“Het meest mysterieuze woord uit de Nederlanders taal is wat mij betreft ‘eigenlijk’. Eigenlijk gebruik je als je wilt zeggen hoe iets ‘in wezen’ is, je kondigt de waarheid ermee aan. ‘Ik doe wel aan fitness, maar eigenlijk vind ik het niet leuk.’ Tot zover nog niet zo veel mysterieus aan de hand.
Maar ‘eigenlijk’ wordt veel breder gebruikt. Ik ken iemand die een groentenwinkel in kan lopen en dan zeggen: ‘Ik was éígenlijk op zoek naar krop sla…’ Hij zegt dat met een verontschuldigende blik. Alsof de mensen in de winkel dachten dat hij zomaar binnen kwam, om te kijken of ze elkaar beter kunnen leren kennen en misschien wel vrienden kunnen worden. En dat dan nu helaas blijkt dat hij ‘eigenlijk’ alleen maar een krop sla komt kopen. Voor de groentenman is dit bevreemdend, want hij had niet anders verwacht dan dat mensen bij hem komen om iets te kopen.”
Bron: NRC Next
Ook in presentaties hoor ik het woord steeds vaker langskomen. Vorige week begon iemand zijn presentatie met “In deze presentatie wil ik het eigenlijk hebben over….”.
Ik zit dan te wachten op het vervolg van de zin waarin hij zou zeggen dat hij toch heeft gekozen voor een ander onderwerp.
“In deze presentatie wil ik het eigenlijk hebben over onderwerp A en vanwege omstandigheden ga het toch hebben over Onderwerp B.”
Waarschijnlijk begrijpt u al dat dit niet gebeurde. De spreker gebruikte ‘eigenlijk’ zonder inhoudelijke reden.
Niet alleen in presentatie maar ook in de spreektaal wordt het woord eigenlijk op dit moment meer en meer gebruikt. Waarschijnlijk omdat mensen zich voorzichtig willen uitdrukken, zich willen indekken.
Als je overtuigend over wil komen in een presentatie kan je beter zeggen wat je mening is in plaats van er om heen te draaien. Zeg waar het op staat en gebruik het woord ‘eigenlijk’ niet meer.
Eigenlijk adviseer ik je het woord eigenlijk niet meer in presentaties te gebruiken.
Geplaatst: 20 april 2017
Hebt u wel eens een gesprek gehad met iemand die je niet aankijkt? Voor mij voelt zo’n gesprek onaangenaam en zeer onpersoonlijk. Om contact met iemand te hebben is oogcontact, in mijn ogen, absolute noodzakelijk.
Dus, wil je zekerheid uitstralen en het contact met je publiek aangaan dan is goed oogcontact onvermijdelijk!
Goed oogcontact tijdens een presentatie maak je met iedere aanwezige en duurt een paar seconden per persoon. Het is dus dan even elkaar een halve seconde aankijken. Iemand die oogcontact heeft met de spreker voelt zich gezien en staat daardoor meer open voor je verhaal.
In één op één gesprekken is het normaal om langere tijd oogcontact te hebben. Bij gesprekken met publiek ontwijken sommige presentatoren contact omdat ze zich bekeken voelen.
Als je je bekeken voelt, stel jezelf dan eens voor dat je het verhaal steeds aan één persoon in de zaal vertelt. Wissel hierbij wel steeds van persoon.
Bij een zaal met een paar honderd man lukt het niet om met iedereen goed oogcontact te maken. Als je een paar seconden kijkt naar een plek in de zaal heeft elke keer een groepje in het publiek het idee dat je oogcontact met ze hebt.
Door je blik door de hele zaal te laten gaan en op alle plekken een paar seconden laat staan, krijgt de hele zaal het idee dat je oogcontact met ze hebt gemaakt.
Tips voor oogcontact met je publiek:
Succes met het maken van contact met je publiek.
+31 (0)6 54 203 257
